Binnen Het Mediators Collectief helpen we regelmatig ouders bij het maken van afspraken over kinderalimentatie. Veel ouders hebben vragen over wanneer ze alimentatie moeten betalen, tot welke leeftijd, en of er omstandigheden zijn waarbij de alimentatieplicht vervalt. Deze blog beantwoordt de meest gestelde vragen over kinderalimentatie.
Het ouderschapsplan en kinderalimentatie
Tijdens een huwelijk, geregistreerd partnerschap of samenleving zijn beide ouders verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van hun kinderen. Deze verantwoordelijkheid, inclusief de financiële zorgplicht, blijft bestaan wanneer ouders uit elkaar gaan.
Bij een scheiding of ontbinding van geregistreerd partnerschap zijn ouders wettelijk verplicht een ouderschapsplan op te stellen. Ook voor ouders die niet getrouwd waren of geen geregistreerd partnerschap hadden, is een ouderschapsplan verplicht wanneer zij een geschil aan de rechter willen voorleggen.
In het mediationproces kunnen ouders in onderling overleg een ouderschapsplan opstellen dat werkbaar is voor beide partijen. In dit plan worden afspraken over de kinderen vastgelegd, waaronder de financiële regeling – met andere woorden: de kinderalimentatie (zowel de duur als de hoogte). Door samen tot deze afspraken te komen, is de kans groter dat beide ouders zich hier ook aan houden.
Wie ontvangt kinderalimentatie?
In de meeste gevallen ontvangt de verzorgende ouder (De ouder bij wie het kind voornamelijk verblijft) de kinderalimentatie. Deze ouder is ook verantwoordelijk voor de verblijfsoverstijgende kosten. Echter kunnen ouders in onderling overleg hiervan afwijken als zij dat wensen.
Tot welke leeftijd moet kinderalimentatie worden betaald?
De duur van de alimentatieplicht varieert afhankelijk van omstandigheden en gemaakte afspraken:
- Tot 18 jaar: Ouders zijn wettelijk verplicht de kosten van levensonderhoud te betalen tot hun kind 18 jaar is;
- Tot 21 jaar: Als een jongmeerderjarig kind (18+) zichzelf financieel niet kan onderhouden, wordt de onderhoudsplicht verlengd tot 21 jaar.
- Langer dan 21 jaar: In sommige gevallen kan de alimentatieplicht langer duren, bijvoorbeeld als ouders dit met het kind hebben afgesproken en/of hebben vastgelegd in het ouderschapsplan.
Wanneer kinderalimentatie vervalt hangt dus af van de leeftijd van het kind, de financiële onafhankelijkheid en eventuele gemaakte afspraken.
Hoe wordt de hoogte van kinderalimentatie bepaald?
Veel ouders leggen in onderling overleg een financiële regeling vast voor de kosten van kinderen. Mediation kan hierbij helpen door een neutrale omgeving te bieden waarin rekening wordt gehouden met de behoeften van de kinderen én de financiële mogelijkheden van beide ouders.
Als zo’n regeling niet in onderling overleg kan worden opgesteld, kan via mediation of door de rechter de systematiek van kinderalimentatie worden toegepast.
Factoren die meespelen bij de berekening:
- De gemiddelde kosten van een kind volgens de NIBUD-tabel (gebaseerd op gegevens van NIBUD en CBS);
- Het gezinsinkomen tijdens de relatie;
- De draagkracht van beide ouders;
- De omgangsregeling (frequentie van contact tussen kinderen en niet-verzorgende ouder);
- De hoogte van het kindgebonden budget.
Eenmaal vastgesteld wordt het alimentatiebedrag jaarlijks geïndexeerd. Voor 2021 was de indexering vastgesteld op 3%.
Welke kosten vallen onder kinderalimentatie?
De kosten van een kind vallen in twee categorieën:
- Verblijfskosten: De dagelijkse kosten die in elk huishouden worden gemaakt, zoals:
- Boodschappen;
- Nutsvoorzieningen (elektriciteit, water);
- Woonlasten;
- Uitjes en vakanties.
- Verblijfsoverstijgende kosten: Kosten die niet samenhangen met het verblijf maar wel kindgebonden zijn, zoals:
- Schoolkosten;
- Verzekeringen;
- Zwemlessen;
- Contributies;
- Kleding;
- Fiets en laptop;
- Niet-gedekte medische kosten (zoals een beugel).
Wanneer kan kinderalimentatie worden her-berekend?
Een herberekening van de kinderalimentatie kan aan de orde zijn bij wijzigingen in de situatie van een van de ouders, zoals:
- Hertrouwen of samenwonen van de verzorgende ouder;
- Verandering in inkomen van een van de ouders;
- Wijziging in de frequentie van de zorgregeling.
Bij veranderde omstandigheden kan mediation helpen bij het herzien van de afspraken in goed overleg. Door samen te kijken naar de nieuwe omstandigheden kunnen ouders tot een aangepaste regeling komen die voor alle betrokkenen werkbaar is en voldoet aan de wettelijke maatstaven.
Bemiddeling bij kinderalimentatie
Familierechtelijke zaken zoals scheiding en alimentatie zijn zeer persoonlijk. Onderzoek wijst uit dat ouders vaak tot betere en duurzamere afspraken komen wanneer zij in onderling overleg tot een regeling komen, in plaats van via een juridische procedure.
Voor vragen over kinderalimentatie bij specifieke situaties zoals co-ouderschap of voor een studerend kind kan een mediator ondersteuning bieden. Een MfN-register mediator kan ouders begeleiden bij het maken van afspraken die voor beide ouders en de kinderen werkbaar zijn.
Een vrijblijvend kennismakingsgesprek kan duidelijk maken hoe mediation kan helpen in een specifieke situatie. Benieuwd wat we voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op.
